вторник, 4 марта 2014 г.

27-ՐԴ ԴԱՍ: ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ



Մշակույթը արդի դարաշրջանում (գիտություն)

2-րդ աշխարհամարտից հետո ընկած դարաշրջանը կոչվում է հետարդյունաբերական դարաշրջան։ Առաջնային էր դառնում գիտական գաղափարները և տեխնոլոգիան։ Այդ կապակցությամբ աճում է գիտության և մշակույթի դերակատարությունը։

Գիտություն

Հիմնարար գիտության համար շարունակում է մնալ շրջակա աշխարհի կարևորգույն օրենքների ուսումնասիրությունը։ Ավելի շատ ուշադրություն են դարձնում ատոմի և գենի վրա։
Ատոմով զբաղվում է միջուկային ֆիզիկան։ Հաջողվել է բացահայտել շատ բաներ ատոմի մսին։ Նրա վրա աշխատում են տարբեր երկրների գիտնականներ։

Մեզ հաջողությունների հասել մոլեկուլային կենսաբանությունը։ Դա վերաբերվում է ԴՆԹ-ին։ Այդ գործով զբաղվել է Ջ. Վաթսոնը։

Տիեզերագիտությունը նույնպես հետ չի մնում և նա էլ բացահայտել է նոր աստղեր, մոլորակներ, գալատիկաներ։ Առաջ են քաշվել տիեզերքի ծագման նոր տեսություններ։ Այդ գործում մեծ ներդրում ունեն Է. Հաբլի և Վ. Համբարձումյանը։
Ստեղծվեցին նոր թռչող սարքավորումներ, որոնք ուղեվորվեցին դեպի այլ մոլորակներ։ Ռուս Յուրի գ
Գագարինը դարձավ առաջին տիեզերագնացը։ Ամերիկացի տիեզերագնացները ոտք դրեցին լուսնի վրա։ Թռիչքները շարունակվում են մինչ այսօր։ Տիեզերագնացուտյան մեջ մեծ ներդրում են արել ամերիքացի Վ. ֆոն Բրաունի և ռուս Ս. Կորոլյին։

Միջուկային ֆիզիկայի նվաճումները հնարավոր դարձրին ատոմյին էներգիան օգտագործել խաղաղ նպատակներով։ Ստեղծվեցին ատոմային էլեկտրակայաններ։ Դա թույլ տվեց մարկությանը ունենալու անսպառ էներգիա։ Բայց շահագործման ճշգտություն, այլապես հետևանքները անխուսափելի են։ Ատոմային էներգիան զարգացած է ԱՄՆ-ում, Ռուսաստանում, Ֆրանսիաում, Ճապոնիաում։

Նաև նվաճումներ գրանցվեցին ինֆորմատիակյում։ Ստեղծվեցի համակարգիչներ։ Այդ գործում մեծ ներդրում ունեցավ Ն. Վիները։

Ֆիզիկաի,Քիմիաի,Կենսաբանության շնորհիվ հնարավոր եղավ ստանալ նոր նյութեր( պոլիմերներ) Դրանք արմատապես փոխեցին մարդկանց կյանքը։

Բժիշկությունը ստեղծեց նոր դեղամիջոցներ և վիտամիններ։ Սովորական են դարձել բարդ վիրահատությունները։ Կատարվում է մարդկանց օրգանների պատվաստում։ Մշակվել է առողջապահության նոր համակարգ, որի նպատակն է կանխել հիվանդությունները։

Ձևավորվել է նոր գիտուտյուն, որի անուն է էկոլոգիա։ Այժմ մարդը կարող է ազդել բնության վրա։ Էկոլոգիաի խնդիրն է ուսումնասիրել և պահպանե շրջակա աշխարհը։

Տեխնիկան դարձավ մեր կյանքի մի մասը, ստեղծելով ` հեռուստացույց, ինտեռնետ, բջջային հեռախոս և այլն։

ՀՈՒՄԱՆԻՏԱՐ ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Արդի դարաշրջանում մեծացել է հումանիտար գիտությունների դերն ու նշանակությունը։  Մարդկությունը կենտրոնանում է իր ընդհանուր խնդիրների շուրջ։ Նորովի է լուսաբանում իր անցյալը, ներկան և ապագան։
Շարունակվում է քաղաքակրթության մասին մշակումը։ Այն նպատակ ունի համակարգելու մարդկության անցյալը և բացահայտելու նրա զարգացման խոր պատճառները։ Այդ գործում մեծ ներդրում է ունեցել Ֆ. Բրոդելի ուսումնասիրությունը։ Տնտեսագիտության մեջ ձևավորվել է մի ուղություն, որը նպատակ ունի ուսումնասիրելու առանձին երկրների և համայն աշխարհի տնտեսական գործընթացը` օգտագործելով մաթեմատիկան։

Փիլիսոփայությունը մշակել է տեսություններ, որոնք նորովի են դիտարկում մարդ էակի դերն աշխարհում։
Զարգացել է հոգեբանությունը։ Այն կենտրոնացել է` անհատի, հասարակական խմբերի և ազգերի հոգեբանության վրա։